Tregu i obligacioneve private u rrit përsëri në gjysmën e parë të vitit

Tregu i letrave të borxhit të shoqërive tregtare vijoi rritjen edhe në gjysmën e parë të këtij viti.

Sipas të dhënave të Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare (AMF), portofoli i këtyre instrumenteve, i llogaritur si vlera e emetuar dhe ende e pashlyer, në fund të 6-mujorit 2024 arriti në më shumë se 21.7 miliardë lekë. Vlera e obligacioneve të shoqërive tregtare është rritur me 6.2% që nga fillimi i vitit dhe me 56.4% krahasuar me mesin e vitit të kaluar.

Portofoli i obligacioneve të shoqërive tregtare në pjesën më të madhe përbëhet nga obligacione të emetuara me ofertë private, ndërsa vitin e kaluar u realizua edhe emetimi i parë i obligacioneve me ofertë publike, nga institucioni financiar NOA.

Sipas ligjit, obligacionet me ofertë private mund të emetohen nga shoqëritë aksionere dhe të ofrohen për shitje te investitorë institucionalë dhe tek një numër prej deri 100 individësh. Në Shqipëri, këto instrumente kanë nisur të përdoren për herë të parë në vitin 2011.

Afërsisht 63% e obligacioneve me ofertë private janë të emetuara në valutë të huaj. Pesha specifike e instrumenteve në valutë të huaj ka vazhduar të rritet lehtë edhe në gjysmën e parë të këtij viti, me afërsisht tre pikë përqindje më shumë krahasuar me një vit më parë. Në pjesën dërrmuese, obligacionet me ofertë private në valutë janë të emetuara në euro, me rreth 60% të totalit, ndërsa ato në dollarë amerikanë përbëjnë rreth 3%. Pjesa e mbetur prej afërsisht 37% e totalit është e emetuar në monedhën lekë.

Dominimi i euros edhe në strukturën e obligacioneve me ofertë private lidhet me sasinë e madhe të kursimeve në monedhën europiane të mbajtura nga publiku shqiptar, por edhe norma interesi më të favorshme për emetuesit.

Emetuesit kryesorë të obligacioneve korporative në Shqipëri janë në pjesën dërrmuese bankat dhe institucionet financiare. Bankat i kanë përdorur këto instrumente sidomos në funksion të nevojës për të rritur kapitalin rregullator. Rregullorja “Për mjaftueshmërinë e kapitalit” i njeh instrumentet e borxhit të varur si pjesë të kapitalit rregullator të bankave, deri në një të tretën e vlerës totale të kapitalit rregullator.

Në vitet e fundit, bankat janë përballur me një rritje graduale të kërkesa për kapital, me hyrjen në fuqi të shtesave makroprudenciale të kapitalit dhe të kuadrit rregullator plotësues, i lidhur me skemën e ndërhyrjes së jashtëzakonshme. Këto kërkesa të reja i kanë dhënë një shtysë edhe më të fortë rritjes së përdorimit të obligacioneve me ofertë private.

Emetimet e obligacioneve nga bankat tregtare priten të rriten më tej në gjashtëmujorin e dytë të vitit. Në periudhë korrik gusht, Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare miratoi aktofertat e radhës për emetimin e obligacioneve nga Banka Kombëtare Tregtare, Banka Credins dhe Banka OTP Albania. /E.Shehu

Burimi: AMF